Bạn đang đang tìm hiểu về các phong tục của Việt Nam và muốn biết thôi nôi là gì. Theo Mận-Đỏ được biết thôi nôi được hiểu đơn giản theo hai khía cạnh. Thứ nhất thôi nôi là ngày bé tròn 1 tuổi tính theo âm lịch (tức là sinh nhật đầu tiên của bé). Thứ hai thôi nôi là ngày bé ngưng nằm nôi. Sau đây Mận-Đỏ sẽ giúp bạn làm rõ những vấn đề liên quan đến thôi nôi. Bao gồm nguồn gốc/nguyên do xuất hiện nghi lễ thôi nôi, cách tính ngày thôi nôi. Và những điều cần làm/lưu ý trong ngày thôi nôi.
Nguồn gốc thôi nôi là gì
Thôi nôi là gì? Từ đời ông bà ta đã hình thành và lưu giữ nghi lễ thôi nôi từ thuở xưa. Thông qua lễ thôi nôi chúng ta thể hiện lòng biết ơn đối với các Vị Thần, Bà Mụ và Đức Ông. Họ là người đã che chở bảo vệ bé suốt 12 tháng vừa qua. Làm lễ thôi nôi cho bé nhằm giữ nét văn hóa và quan niệm tâm linh của người Việt Nam. Bên cạnh đó lễ thôi nôi còn nhằm báo tin mừng đến họ hàng, bạn bè. Và đây cũng là dịp ra mắt bé với dòng họ, hàng xóm.
Thôi nôi là gì và tính ngày thôi nôi sao cho đúng
Ngày thôi nôi cho bé được ông bà ta tính theo âm lịch. Ngày thôi nôi là ngày bé tròn 12 tháng tuổi. Nếu năm âm lịch ấy nhuận thì thôi nôi bé sẽ được tổ chức trước 1 tháng. Ví dụ: Bé sinh tháng 3/2020 (2020 nhuận tháng 4) thì thôi nôi của bé là tháng 2/2021.
Còn cách tính ngày thôi nôi thì ông bà ta tính là bé trai lùi 1, bé gái lùi 2 ngày. Ví dụ: Bé sinh ngày 10/3. Thì ngày thôi nôi của bé trai là 11/3, còn ngày thôi nôi của bé gái là 12/3.
Mâm cúng thôi nôi
Tùy theo từng miền Bắc – Trung – Nam mà có những món đồ trong mâm cúng thôi nôi khác nhau.
Mâm cúng thôi nôi cơ bản
- Món mặn: Gồm một con gà hoặc một con vịt vắt chéo cánh cổ, bao gồm cả nội tạng.
- Món ngọt: Gồm 13 cặp chè và xôi. 12 cặp chè xôi cho 12 Bà Mụ và 1 cặp chè xôi cho Đức Ông. Đối với con trai là chè đậu trắng, đối với con gái là chè trôi nước.
- Trầu cau: Gồm 1 bộ trầu cau đã têm hoặc kết thành chùm.
- Vàng mã: Gồm 1 bộ vàng mã để đốt thế đứa trẻ nhằm giải hạn và cầu sự bình an cho bé.
- Hoa cúng: Gồm 1 bình hoa đầy.
- Mâm ngũ quả: Gồm 5 loại trái cây không có vị chát, tượng trưng cho ngũ hành.
- Nhang đèn: Gồm 12 cây nhang, 2 cây nến/đèn và trà rượu gạo muối.
- Bộ đồ thế: Gồm 1 bộ đồ thế cúng giải hạn, dùng để ghi tên bé rồi đốt giải hạn cho bé.
- Bộ hài xanh: Dùng để đốt cầu sự phú quý giàu sang cho bé.
- Áo Bà Mụ: Gồm bộ vàng thổi, bộ áo Bà Mụ và văn khấn cúng Mụ.
Bên cạnh đó còn có đồ cúng Thần Tài Thổ Địa, Ông Táo và ông bà tổ tiên. Những mâm cúng này nhằm mục đích cầu mong cho bé được che chở, phù hộ.
Mâm cúng Thần Tài Thổ Địa
- 1 bộ tam sên
- 1 bình hoa
- 1 bộ xôi chè
- 1 phần xôi chè cho các chư thần thờ cúng trong nhà
Còn thêm 2 bộ xôi chè, 1 bộ cho Ông Táo và 1 bộ cho Ông bà tổ tiên. Ngoài ra còn cần thêm 1 con heo và 1 mâm đồ cho bé bốc.
*Mâm đồ cho bé bốc thôi nôi tham khảo bao gồm: Tiền, gương, lược, bút, kéo, vở/sách/tập,… Những món đồ cho bé bốc thôi nôi có thể khác nhau do từng miền Bắc – Trung – Nam khác nhau.
4 lưu ý khi cúng thôi nôi
- Đồ cúng trong lễ cúng thôi nôi của bé trai và bé gái là khác nhau. Bạn phải chuẩn bị đồ cúng sao cho đúng. Trong đó có sự khác biệt về chè (bé trai chè đậu trắng, bé gái chè trôi nước). Sự khác biệt về xôi (bé trai xôi có hình chắc chắn như tứ quý, tam trụ; còn với bé gái có hình hoa hồng, chữ phúc).
- Chọn hướng đặt bàn cúng sao cho phù hợp nhất. Ở mỗi gia đình là khác nhau, bạn nên tham khảo qua bạn bè hoặc xem thầy.
- Chọn người đại diện cúng hợp với đứa bé. Đa phần ông bà sẽ cúng cho cháu, nhưng nếu có sự chọn lọc thì sẽ tốt hơn. Ông bà ta có câu “có thờ có thiêng, có kiêng có lành” là vậy.
- Bài khấn được truyền từ ông bà xưa, bạn tra google hoặc hỏi thầy để bài khấn chính xác hơn.
Trên đây là những gì Mận-Đỏ chia sẻ với bạn về thôi nôi là gì? Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn khi có nhu cầu đặt tiệc thôi nôi. Nhà hàng Maison Mận-Đỏ chúc cho bé yêu của bạn luôn khỏe mạnh, bình an và nên người.